Artykuły
Jako produkt uboczny z chowu drobiu (kur, gęsi, kaczek, gołębi itd.) powstaje pomiot ptasi, czyli mieszanina odchodów oraz ściółki, która stanowi bardzo dobry nawóz naturalny o wysokiej zawartości niezbędnych roślinom pierwiastków. Jak należy go stosować i jak wypada on w porównaniu z obornikiem?
Podstawową zaletą pomiotu ptasiego jako nawozu naturalnego (podobnie jak obornika oraz kompostu) jest to, że wzbogaca on glebę w materię organiczną. Spełnia ona szereg istotnych funkcji, m. in. poprawia warunki wodno – powietrzne gleby oraz jej strukturę, wspomaga życie biologiczne, sorbuje kationy niezbędnych roślinom pierwiastków, wiąże pestycydy i metale ciężkie, a jej niedoborów nie da się zrekompensować żadnym innym czynnikiem. Zasobności glebowej materii organicznej nie zwiększają ani nawozy mineralne, ani płynny nawóz naturalny – gnojówka.
Tabele 1. oraz 2. przedstawiają procentową zawartość poszczególnych składników mineralnych w pomiotach ptasich i oborniku. Możemy zestawić ze sobą te parametry, by w przybliżeniu porównać wartość obu nawozów, miejmy jednak na uwadze, że obornik obornikowi nierówny, a jego zasobność w składniki pokarmowe zależy przede wszystkim od gatunku zwierząt będących źródłem odchodów, również od zastosowanej ściółki. Porównanie ma zatem charakter orientacyjny.
|
Gatunek |
N |
P2O5 |
K2O |
CaO |
woda |
|
gołąb |
1,5-5 |
1-2,8 |
0,7-2,6 |
0,8-1,6 |
51-57 |
|
kura |
1,2-4,1 |
1,2-2,6 |
0,8-2,3 |
2,4-6,8 |
55-60 |
|
gęś |
0,5-0,8 |
0,3-0,5 |
0,7-1 |
0,4-0,8 |
75-85 |
|
kaczka |
0,6-1 |
0,7-1,4 |
0,4-0,6 |
1,0-1,7 |
56-70 |
Tab. 1. Procentowa zawartość składników mineralnych w pomiotach ptasich. Źródło: Antoni Kropisz: Nawozy. W: Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. Jan Roman Starck (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997, s. 119.
Pomioty ptasie charakteryzują się wysoką zawartością podstawowych składników mineralnych NPK. Najlepiej wypada pomiot gołębi, mogący posiadać nawet pięciokrotnie wyższą koncentrację azotu niż kaczy. Niewiele mniejszym stężeniem NPK w stosunku do pomiotu gołębiego charakteryzuje się kurzeniec. Pomioty ptactwa wodnego, a więc gęsi oraz kaczek, zawierają więcej wody, są mniej stężone.
|
N |
P2O5 |
K2O |
CaO |
woda |
|
0,5 |
0,25 |
0,6 |
0,4 |
75 |
Tab. 2. Procentowa zawartość składników mineralnych w oborniku. Źródło: jak wyżej.
Najpopularniejszy z pomiotów, kurzy, posiada średnio czterokrotnie wyższą zawartość azotu i fosforu niż obornik, zawiera również więcej potasu i aż sześciokrotnie więcej wapnia.Tab. 2. Procentowa zawartość składników mineralnych w oborniku. Źródło: jak wyżej.
Stosując pomioty ptasie, należy bezwzględnie przestrzegać kilku zasad. Przede wszystkim należy dawkować je ostrożnie – ich wysokie nasycenie składnikami pokarmowymi poskutkować może przenawożeniem i nadmiernym zasoleniem gleby, co zdecydowanie zaszkodzi roślinom, pogorszy wschody i negatywnie wpłynie na plon. Nieprzekraczalną granicą, podobnie jak dla innych nawozów naturalnych, jest dawka 170 kg N na hektar.
Azot w pomiotach ptasich występuje głównie w formie kwasu moczowego oraz jako jon amonowy. Obie te formy narażone są na ulatnianie się w postaci gazowego amoniaku.Skutkuje to ogromnymi stratami dla rolnika – ceny azot, który powinien trafić do gleby i zostać pobrany przez rośliny, ucieka do atmosfery.
Należy zatem maksymalnie skrócić okres składowania pryzmy ptasiego obornika na polu. Rozrzucać pomiot w dni pochmurne i bezwietrzne (wysoka temperatura i wiatr sprzyjają parowaniu i ulatnianiu azotu), pamiętać o wymieszaniu nawozu z glebą po jego aplikacji. Niedopuszczalne jest łączenie zabiegu z wapnowaniem, gdyż skutkuje to ogromnymi stratami azotu.