Artykuły

Pojęcie odczynu gleby jest niezwykle ważną kwestią, którą należy uwzględnić podczas wykonywania wielu prac w ogrodzie. Odczyn gleby ma ogromne znaczenie w kontekście uprawy roślin, bowiem wpływa na ich rozwój, wzrost, a także ilość wchłanianych przez nie składników pokarmowych. Poznaj proste sposoby na zmierzenie pH w twoim ogrodzie!

Odczyn gleby w praktyce wyrażany jest za pomocą skali pH posiadającą wartości od 0 do 14, z których poszczególna wartość liczbowa oznacza stopień zasadowości lub kwasowości poszczególnego roztworu. W praktyce pH to stosunek jonów wodorowych H⁺ do stężenia jonów wodorotlenowych OH^-.

Najbardziej wiarygodny odczyt wartości pH możemy uzyskać za pośrednictwem profesjonalnego sprzętu stosowanego przez naukowców w badaniach polowych np. pehametru lub elektronicznego miernika pH. Posługiwanie się tego typu urządzeniami pozwoli nam na najbardziej zbliżony do faktycznych wartości pomiar, który wskaże odpowiedni zakres pH z dużą dokładnością. Wiele ogrodników nie posiada jednak specjalistycznych sprzętów, które mogłyby pomóc w dokładnej ocenie wartości pH danego stanowiska. Wiążą się one bowiem ze stosunkowo wysokimi kosztami oraz brakiem opłacalności, w przypadku, jeśli pomiar wykonujemy jednorazowo lub niezbyt regularnie. Dodatkowo przebieg stosowania odczynników potrzebnych do wykonania niektórych metod pomiarowych pH, może stanowić dla niektórych właścicieli działek lub ogrodów nie lada problem.

Najlepszym czasem do testowania pH gleby, jest okres wiosenny, przed wysiewem i zastosowaniem różnych nawozów oraz środków poprawiających parametry gleby. Regularne sprawdzanie odczynu podłoża jest niezwykle pomocne, ponieważ może informować nas o tym, jakie zabiegi powinniśmy wykonać na danych stanowiskach. Dodatkowo znajomość odczynu gleby, może pomóc nam podczas planowania nasadzeń niektórych roślin, posiadających różne spektrum tolerancji warunków glebowych.

Z pomocą przybliżonego określenia wartości pH na danym stanowisku może przyjść przeprowadzenie eksperymentu z octem oraz sodą oczyszczoną. Ten domowy sposób poznania odczynu poszczególnego stanowiska nie ukaże nam rzetelnego i dokładnego wyniku, jednak pozwoli na powierzchowne określenie wartości pH gleby. Do przeprowadzenia pomiaru potrzebujemy dwóch próbek gleby pobranych z tego samego stanowiska. Następnie, niewielką ilość ziemi należy wsypać do szklanki, słoika lub innego przeźroczystego pojemnika i zalać obie próbki wodą.

Powstały roztwór powinien przypominać mocno uwilgotnione błoto. Do jednego pojemnika wlewamy odrobinę octu, a do drugiego wsypujemy niewielką ilość sody oczyszczonej. Pienienie się roztworu po dodaniu sody oczyszczonej wskazuje nam na kwaśny odczyn gleby. Jeśli gleba ma odczyn zasadowy, to po dodaniu octu z roztworu powinniśmy usłyszeć ciche syczenie, wraz z wydzielaniem się niewielkich bąbelków. W momencie braku zajścia jakiejkolwiek reakcji podłoże ma odczyn zbliżony do obojętnego.  

Innym sposobem na samodzielny pomiar pH gleby wykorzystujący domowe sposoby jest użycie czerwonej kapusty, która działa jak indykator, a więc wskaźnik chemiczny, zmieniający swoją barwę pod wpływem zachodzących zmian w środowisku. Kapustę należy pokroić w paski o grubości 2 cm i wrzucić je do garnka z wodą. Całość powinno się dokładnie wygotować do momentu, aż woda nie zabarwi się na kolor intensywnie fioletowy.

Tak przygotowany roztwór z kapusty możemy przelać do słoiczka lub innego przezroczystego pojemnika i dosypać około 2 łyżek gleby pobranej z danego stanowiska. Zmiana barwy wody z fioletowego na różowy wskazuje, że gleba jest kwaśna. Kolor niebieski będzie oznaczał, natomiast że gleba jest alkaliczna. Im bardziej intensywny kolor, tym bardziej kwaśny lub zasadowy jest odczyn danej gleby. W momencie, kiedy kolor fioletowy nie zmieni zabarwienia, mamy do czynienia z obojętnym podłożem.