Artykuły

Nasze babcie wykorzystywały je do urozmaicania diety domowników lub wyposażania tradycyjnej apteczki. Chodzi oczywiście o jadalne liście niektórych gatunków drzew, jakie możemy spotkać dookoła nas. Czy wiesz, o których gatunkach mowa?

Wycieczki do lasu mogą przynieść nam nie tylko wyciszenie i nasycenie oczu zielenią, ale również są w stanie zaspokoić nasz głód. Oczywiście oprócz owoców jagodowych krzewów oraz czarnego bzu, na łonie natury znajdziemy wiele innych, cennych części roślin, które są jadalne.

Do jednych z tradycyjnie występujących na terytorium Polski drzew jadalnych zaliczamy brzozę brodawkowatą. Te piękne rośliny z białą, charakterystycznie łuszczącą się korą oraz nietypowym, nieco romantycznym pokrojem są źródłem wielu dobrodziejstw natury. Liście brzozy brodawkowatej posiadają trójkątny kształt z wyraźnie ząbkowanym brzegiem blaszki. Ich barwa zmienia się w zależności od strony liścia – na górnej powierzchni liść ma zabarwienie ciemnozielone, natomiast dolna strona charakteryzuje się jaśniejszym, niekiedy szarawo-zielonym kolorem.

Liście brzozy mają niesamowite właściwości. Zawierają bowiem mnóstwo substancji leczniczych takich jak kwas askorbinowy, garbniki, flawonoidy oraz olejki eteryczne, które działają pozytywnie na nasze ciało. Świeże liście brzozy mają ponadto nieco gorzkawy smak, dlatego świetnie nadają się do różnego rodzaju sałatek, a także koktajli w towarzystwie innych warzyw lub owoców. Dobrym sposobem na przechowywanie liści brzozy jest tworzenie z nich suszu. Napary z wysuszonych liści mogą być pyszną i zdrową herbatę wzmacniającą lub po przestudzeniu, stanowić świetną płukankę do pielęgnacji włosów.

Najlepszymi liśćmi brzozy do zbierania są młode i nieco lepkie okazy, rozwijające się podczas wiosny. Dojrzałe i wyrośnięte liście są również niezwykle smaczne, jednak ich struktura będzie bardziej wyczuwalna w niektórych potrawach.

Innym gatunkiem drzew charakteryzującymi się jadalnymi liśćmi są buki. Jest to rodzimy gatunek Polski, występujący pospolicie na zachodzie i południu naszego kraju. Posiada on jajowate lub eliptyczne liście z nieco falisto-ząbkowanym grzbietem. Z wierzchu są one ciemnozielone, natomiast od spodu błyszczące z nieco szarawym matowym odcieniem. W tym przypadku również najsmaczniejszymi okazami liści, będą te najmłodsze, o delikatnym i charakterystycznym kwaskowatym, niezwykle orzeźwiającym smaku. Z czasem liście stają się twarde i łykowate, dlatego nie poleca się ich spożywać z uwagi na to, że są po prostu niesmaczne.

Liście buka zawierają wiele pozytywnych związków fenolowych oraz flawonoidy np. kwercetynę, która działa przeciwzapalnie oraz antyalergicznie. Co więcej, liście tego gatunku drzewa mają właściwości przeciwutleniające, oczyszczające oraz odkażające. Napar z uprzednio oczyszczonych i wysuszonych liści pomaga w przypadku pobudzenia trawienia, leczenia zapalenia gardła i jamy ustnej. Eksperci zaznaczają jednak, żeby ostrożnie wykorzystywać liście buku, ponieważ ich nadmierne spożycie może powiększać uczucie senności.

Kolejnym gatunkiem roślin posiadających jadalne liście jest głóg. Rodzaj tego rozrośniętego krzewu lub niewielkiego drzewa porasta brzegi lasów oraz występuje przy łąkach. Jego charakterystyczne jajowate i klapowane liście z piłkowanym i wcinanym brzegiem posiadają zbliżony smak do owoców głogu. Z tego względu mogą z powodzeniem tworzyć ciekawe kompozycje smakowe w sałatkach oraz jako dodatek do pieczonych dań

Należy bezwzględnie pamiętać, że zbiory liści drzew jadalnych powinniśmy wykonywać w miejscach oddalonych od ruchliwych dróg, dużych aglomeracji miejskich czy innych terenów przemysłowych, emitujących szkodliwe związki do atmosfery. Niektóre z dobroczynnych drzew mogą mieć bowiem tendencję do szybkiego pochłaniania niebezpiecznych substancji i magazynowania ich w swych organach. W trakcie spacerów, podczas których pozyskujemy liście do spożywania, warto wybierać takie miejsca, które cieszą się zdrowym i bezpiecznym ekosystemem. W tym celu obserwujmy ilość i rodzaj gatunków, jakie występują w danym miejscu, a także bądźmy wyczuleni na wszelakie zmiany na drzewach lub krzewach. Osobniki starsze i porażone chorobami lub pasożytami, omijajmy szerokim łukiem.