Artykuły

Rozpoczyna się sezon na jagody, a wraz z nim w sklepach pojawiają się jagodzianki i inne wypieki na bazie tych pysznych owoców. W jaki sposób kształtowane są ceny, w porównaniu do poprzedniego roku, dlaczego warto zaopatrzyć się w jagody w tym sezonie oraz jakie warunki należy spełniać, aby legalnie sprzedawać te owoce?

Pomimo tego, że wszyscy od małego nazywamy ciemne, niewielkie okrągłe owoce o cierpko-słodkawym smaku jagodami, ich nazwa gatunkowa jest inna. Borówka czarna, pochodząca z wieloletniej rodziny wrzosowatych, to nazwa gatunku potocznie nazywanej czarnej jagody. W polskich lasach rośnie ona dosyć powszechnie, najczęściej w ekosystemach z dominacją sosny oraz świerku, a także w lasach mieszanych o zróżnicowanym runie leśnym. Jej pokrój nie jest zbyt okazały, wysokością sięga bowiem średnio do 30 cm, jednak jej rozłożystość może osiągać spore przestrzenie. Krzewy jagodowe tworzą bowiem niekiedy dywany rozpostartych roślin, zajmując nawet do kilkunastu metrów kwadratowych.

Potoczna nazwa borówki czerniny być może swój początek zawdzięcza systematycznej nazwie wydawanego przez nią owocu, który jest ciemniejącą w czasie dojrzewania jagodą. Jej słodko-kwaśny smak sprawia, że jest świetnym owocem do spożywania zarówno na surowo (po uprzednim dokładnym umyciu), jak i w formie nalewek, dżemów, ciast, drożdżówek i jagodzianek. Mycie jagód jest niezwykle ważnym etapem ich obróbki, bowiem pozwala ustrzec się przed zjedzeniem jaj niebezpiecznego tasiemca bąblowca. Jaja tego pasożyta roznoszone są za pośrednictwem zarażonych zwierząt leśnych, głównie lisów, a kiedy trafią do układu pokarmowego człowieka, prowadzą do rozwinięcia się niezwykle groźnej choroby zwanej bąblowicą, której objawy są niekiedy bardzo trudne do zdiagnozowania. Choroba ta, powoli wyniszcza organizm ludzki, uszkadzając wątrobę, płuca, nerki, a w końcowym stadium również mózg, prowadząc do śmierci pacjenta.

Zbiory borówki czarnej można przeprowadzać w lasach z poszanowaniem kilku zasad wyznaczonych przez Lasy Państwowe, a także Ustawę o lasach, która opisuje możliwości korzystania z lasów. Wśród najważniejszych czynności, o których warto pamiętać podczas jagodobrania, jest zbieranie jagód, w taki sposób, aby nie uszkodzić innych elementów rośliny, takich jak łodygi czy liście. Zabronione jest ponadto używanie maszyn lub innych urządzeń do zbioru owoców, które mogą powodować znaczne uszkodzenia części krzewinek. Intensywny zbiór oraz straty wywołane użyciem maszyn mogą wpłynąć na nadmierne osłabienie roślin, co może przyczyniać się do ich trudności w odrastaniu. Pamiętajmy, że legalne zbiory borówki czarnej możemy przeprowadzać tylko wtedy, jeśli będą one wykorzystane na własny użytek. Dodatkowo warto również wspomnieć, że zbiór jagód zabroniony jest na terenie parków narodowych, rezerwatów i w miejscach, gdzie owoce są pokarmem dla dzikich zwierząt. W przypadku, jeśli podczas kontroli służby leśnej, zostanie wykryta jakakolwiek nieprawidłowość podczas zbioru, odpowiednie władze mają prawo do wystawienia mandatu wynoszącego nawet do 500 zł.

W przypadku osób, które prowadzą działalność w zakresie produkcji pierwotnej i dostaw bezpośrednich produktów pochodzenia roślinnego oraz rolniczego handlu detalicznego żywnością pochodzenia niezwierzęcego warto wspomnieć, że mogą one prowadzić działalność we wcześniej wspomnianym zakresie tylko w momencie uzyskaniu wpisu do rejestru zakładów prowadzonego przez właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. W innym razie, podczas kontroli sanepidu, w trakcie sprzedaży jagód, osoby nieposiadające odpowiednich dokumentów, mogą otrzymać mandat wynoszący nawet 5 tysięcy złotych.

Pierwsze jagody trafiły już na lokalne rynki hurtowe i targowiska, a ich ceny nadal utrzymują się dość wysoko. Kwota, jaką musimy zapłacić za te pyszne owoce, jest trochę większa niż ta w poprzednim sezonie. Za kilogram jagód, w zależności od miejsca zbytu, należy zapłacić średnio od 30 do 50 zł. Pomimo tego, iż sezon na jagody dopiero się rozpędza, zbieracze tych owoców sygnalizują, że tegoroczne zbiory są dość mizerne. Zaznaczają, że jagód jest jak na lekarstwo, a większość z nich jest stosunkowo niewielka.

Pomimo obecnie małej obfitości tych smacznych owoców, warto pozwolić sobie na skosztowanie ich tego lata. Jagody są bowiem bogate w antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki, a także wspomagają pracę wielu tkanek i narządów. Dodatkowo jagody polecane są w zwalczaniu biegunek, podwyższonego cholesterolu, regulacji poziomu cukru we krwi oraz przeciwdziałaniu rozprzestrzenianiu się w organizmie szkodliwych bakterii. Ogrom prozdrowotnych właściwości zawdzięczają m.in. dużej zawartości selenu, miedzi, cynku, manganu oraz witamin C, A, B oraz PP. Ponadto posiadają one wysoką ilość błonnika, wspierającą pracę układu pokarmowego człowieka.