Szarłat (Amaranthus), choć pochodzi z dalekiej Ameryki Południowej, gości w europejskich ogrodach już od kilku wieków. Sprowadzono go na kontynent jako roślinę ozdobną, z uwagi na zachwycające, amarantowe, zwisające lub wyprostowane kwiatostany. Nie wszyscy wiedzą, że pierwotnie uprawiano go przede wszystkim dla pożywnego ziarna, które stanowiło alternatywę dla kukurydzy. Dziś roślina ponownie zyskuje zainteresowanie, a jej nasiona cenione są przede wszystkim przez wegetarian za bogatą zawartość białka (13 – 18%) o pełnym zestawie aminokwasów egzogennych.

            Szarłat jest rośliną ciepłolubną, w okresie wegetacji wymaga wysokich temperatur (optymalny zakres to 24 – 28 °C). Może być uprawiany w warunkach naszego kraju, jednak z uwagi na wysoką wrażliwość na przymrozki, nasiona powinno wysiewać się dopiero w drugiej połowie maja. Temperatura 10 °C jest dla nich odpowiednia do wykiełkowania. Szarłat najlepiej rośnie na glebach średnio zwięzłych, wymaga stosunkowo wysokiej zasobności środowiska w składniki mineralne (wskazane nawożenie przedsiewne).

            Podobnie jak sorgo, kukurydza czy trzcina cukrowa, szarłat zalicza się do roślin C4, które przeprowadzają fotosyntezę w nieco odmienny sposób – potrafią wiązać zapasowo dwutlenek węgla, co czyni je wytrzymalszymi na działanie wysokich temperatur  i niedoborów wody, pozwala osiągać większe przyrosty biomasy oraz stanowi doskonałe przystosowanie do wzrostu w gorącym klimacie.

            Szarłat, szczególnie na południu Polski, zyskuje na popularności jako roślina pseudozbożowa do uprawy polowej. Wzrasta popyt na jego nasiona, które mają bardzo wysoką wartość odżywczą. Jak podano we wstępie, cechuje je znaczna zawartość pełnowartościowego białka. Prócz tego posiadają wysoką zawartość skrobi bezglutenowej (do 65% suchej masy), w związku z tym nadają się do spożycia przez osoby nietolerujące glutenu. Bogate są w błonnik, który ułatwia pasaż treści jelitowej, wiąże kwasy tłuszczowe i cholesterol oraz ułatwia odchudzanie. W nasionach amarantusa znajdziemy również wysoką zawartość tłuszczu (4,8 – 10% suchej masy) złożonego przede wszystkim z nienasyconych kwasów tłuszczowych. Są cennym źródłem mikro- i makropierwiastków, witamin oraz substancji o działaniu przeciwutleniającym.

            Lista kulinarnych zastosowań nasion zdaje się nie mieć końca, a jej granicę wyznacza tylko nasza wyobraźnia, gdyż jest to zboże naprawdę wielofunkcyjne. Z ziarna szarłatu można wyprodukować mąkę nadającą się do wypieku pieczywa i wyrobów cukierniczych. Gotowany szarłat stanowi alternatywę dla ryżu, kaszy czy ziemniaków jako element drugiego dania. Prażone ziarno dodaje się do surówek, sałatek, nabiału. Można spożywać również młode liście rośliny podobnie jak szpinak.