Perz właściwy, roślina z rodziny wiechlinowatych, znany jest przede wszystkim jako trudny do zwalczania chwast w roślinach uprawnych. Występuje bardzo powszechnie na terenie całego kraju. Jest zmorą rolników ze względu na swój specyficzny kłączowy system korzeniowy. Perz trudno wyrywa się z gleby, dodatkowo zostawia część kłączy w ziemi. Specyficzne dla roślin z tym systemem korzeniowym jest szybkie rozrastanie się w różne strony, często zahaczające o inne rośliny w glebie.
Ze względu na wyjątkową budowę utrudnia on ekologiczną uprawę i wymaga podjęcia środków w celu zmniejszenia jego populacji. Dlatego ważne jest działanie zapobiegawcze, czyli ułożenie optymalnego płodozmianu. Przy wystąpieniu perzu dobrą metodą zwalczania jest zastosowanie brony talerzowej a następnie przyoranie resztek chwastów.
Oprócz złej sławy perz posiada właściwości, które zmieniają chwast w roślinę leczniczą. Sama roślina przy wypasie zwierząt nie jest doceniana ze względu na średnią zawartość substancji odżywczych i szybko drewniejące źdźbła. Natomiast kłącze perzu jest cennym dodatkiem do posiłków i ma zastosowanie w lecznictwie.
Korzeń perzu zawiera potas, żelazo, witaminę B i C, krzemionkę oraz inulinę, dlatego roślina posiada właściwości moczopędne, bakteriobójcze i przeczyszczające. Inulina to wielocukier złożony z cząsteczek glukozy i fruktozy. Ze względu na specyficzną budowę cząsteczek cukrów nie jest trawiony przez ludzi i pełni funkcję błonnika pokarmowego, korzystnie wpływając na florę jelitową. Jest niskokaloryczna (150 kcal/100g), o wiele mniej słodka od cukru. Kłącze po kilkukrotnym wymyciu można spożyć na surowo, jednak nie więcej niż 20g dziennie, ponieważ większe ilości mogą silnie pobudzić układ pokarmowy i wywołać biegunkę.
Znane są również zastosowania naparu i zup z dodatkiem kłączy perzu. Roślina ta przez wiele stuleci miała zastosowanie przy łagodzeniach schorzeń układu moczowego. Ze względu na właściwości żółciopędne korzystnie wpływa na pracę wątroby oraz pomaga przy problemach z przemianą materii i miażdżycą. Polecane jest również spożywanie naparu z kłączy w celu obniżenia ciśnienia krwi przy problemach z nadciśnieniem tętniczym.
Dzięki działaniu przeciwzapalnym i zawartości krzemionki stwierdzono także wpływ perzu na zmiany skórne takie jak trądzik. Zamiast spożywania wywaru można nasączyć nim materiał i zastosować jako okład bądź zastosować sproszkowane i wysuszone kłącze jako dodatek do maseczki. Napar ujędrnia skórę oraz posiada właściwości tonizujące, więc świetnie sprawdzi się do cery tłustej czy mieszanej.
Jak przygotować napar z perzu?
Na szklankę wody należy dodać łyżkę perzu. Całość doprowadzić do wrzenia, następnie gotować pod przykryciem przez 10 minut. Napar spożywać do 3 razy dziennie maksymalnie do 1,5 szklanki godzinę po posiłku. Kurację najlepiej prowadzić przez miesiąc.
Kłącze perzu należy zbierać na jesień. Oczyszczone rośliny należy wysuszyć w temperaturze 40 stopni Celsjusza. Poza sezonem można je zakupić w sklepach zielarskich.