Afrykański pomór świń (ASF – African Swine Fever) to choroba wirusowa, na którą podatne są świnie i dziki. Nie jest groźna dla człowieka i innych zwierząt. Szybko i niezwykle łatwo rozprzestrzenia się przez bezpośredni i pośredni kontakt z chorym zwierzęciem. Mimo że w nazwie choroby obecny jest rzeczownik „afrykański”, ASF dotarł do nas od wschodu przez granicę z Białorusią i pierwsze przypadki zarejestrowano w woj. podlaskim. Pierwotnie jednak choroba endemicznie występowała w Afryce oraz na Sardynii. Nie ma na nią szczepionki ani lekarstwa, stąd rygorystyczne normy na wypadek pojawienia się jej.
Główny Lekarz Weterynarii podaje zasady postępowania w przypadku podejrzenia zachorowania zwierząt: http://www.wetgiw.gov.pl/asf
Konieczne jest natychmiastowe zgłoszenie do powiatowego lekarza weterynarii.
U świń i dzików obserwuje się:
- podwyższoną śmiertelność;
- sinicę uszu, brzucha i boków ciała, drobne, liczne wybroczyny w skórze;
- duszność, pienisty wypływ z nosa;
- wypływ z worka spojówkowego;
- biegunka, często z domieszką krwi, wymioty;
- niedowład zadu;
- objawy nerwowe w postaci podniecenia, drgawek mięśni i skurczów kloniczno-tonicznych;
- ronienia.
Unia Europejska określiła zasady postępowania w przypadku wykrycia ASF, dotyczą one:
- utrzymywania świń w zamknięciu bez kontaktu z wolno żyjącymi dzikami;
- zakazu prowadzenia targów, pokazów, konkursów z udziałem świń;
- zakazu skupu świń;
- nakazu wyłożenia mat dezynfekcyjnych przed wjazdami i wejściami do gospodarstw i pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie,
- zakazu prowadzenia odłowów polowań bez zgody powiatowego lekarza weterynarii;
- zakazu dokarmiania dzików.
Lekarze weterynarii zostali przeszkoleni na wypadek epidemii, a koła łowieckie na terenie najbardziej zagrożonych województw, tj. podlaskiego, mazowieckiego i lubelskiego, poinformowane o możliwości wystąpienia choroby i obowiązku zgłaszania każdego podejrzanego przypadku. Na granicach wprowadzono obowiązek dezynfekcji pojazdów. Jeśli choroba wystąpi, konieczne jest wybicie całego stada, zutylizowanie mięsa, zniszczenie pasz, dezynfekcja sprzętu i środków transportu.
Dla poprawy bezpieczeństwa należy przestrzegać zapisu, że nie wolno wwozić produktów pochodzenia zwierzęcego zza wschodniej granicy, takich jak mięso, wędliny, jaja czy nabiał. Przywożona żywność może zawierać chorobotwórcze wirusy afrykański ego pomoru świń.
Kraj, taki jak Polska, w którym wykryto ASF, musi liczyć się z ogromnymi stratami ekonomicznymi, z czym mamy do czynienia obecnie.