Duński magazyn rolniczy, ATL, podał informację, że jeśli pogoda nie zmieni się, to susza, która nęka tamtejszych rolników, będzie porównywalna z rekordową, która miała miejsce w 1992 roku. Szacuje się, że starty mogą wynieść nawet 6 miliardów koron duńskich, a niektórych rolników może dotknąć bankructwo. 

Niestety, w naszym kraju sytuacja również wygląda niepokojąco. W niektórych regionach co prawda występują od czasu do czasu opady, ale mają raczej charakter burzowy. Są intensywne, ale krótkotrwałe, przez co nie przynoszą dużej ulgi roślinom uprawnym.

Według komunikatu IUNG-PIB dotyczącego wystąpienia warunków suszy rolniczej w Polsce, aktualnie występuje ona wśród upraw: zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek, krzewów owocowych oraz drzew owocowych.

Fragment komunikatu:

(…) W drugim okresie raportowania tj. od 1 kwietnia do 31 maja 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski.

Średnia wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -90 mm. Względem poprzedniego okresu raportowania obecna średnia wartość KBW uległa obniżeniu o 21 mm.

Najniższe wartości KBW w tym okresie sześciodekadowym wystąpiły w Poznaniu i na terenach przyległych do tego miasta, osiągając od -200 do –209 mm. Duży deficyt wody wynoszący od –170 do -199 mm odnotowano na terenie Nizin: Wielkopolskiej, Szczecińskiej, Mazowieckiej, Pojezierza Wielkopolskiego, na Ziemi Lubuskiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej. Duże niedobory wody wynoszące ponad 150 mm notowano na bardzo dużych obszarach Polski.

Aktualnie susza rolnicza w Polsce występuje wśród upraw:

• zbóż jarych,
• zbóż ozimych,
• truskawek,
• krzewów owocowych,
• drzew owocowych.

Liczbę wszystkich gmin zagrożonych tegoroczną suszą w Polsce oraz udział gmin zagrożonych w kraju (w %) prezentuje tabela 1.

Tabela 1. Liczba gmin zagrożonych suszą oraz udział gmin zagrożonych w kraju (w %)

Potencjalną powierzchnię zagrożenia suszą rolniczą w Polsce przedstawia tabela 2.

Tabela 2. Powierzchnia zagrożenia suszą rolniczą według upraw

W tym okresie raportowania bardzo duże zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw truskawek, notowano ją we wszystkich województwach, przy czym w 8 z nich w 100% gmin. Na terenie Polski suszę notowano w 2198 gminach tj. 88,70% gmin kraju na powierzchni 39,30% gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj. lubuskim, wielkopolskim oraz mazowieckim. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tabela 4.

Tabela 4. Susza w uprawach truskawek

Duże zagrożenie suszą rolniczą notowano też wśród upraw krzewów owocowych, którą notowano we wszystkich województwach, przy czym w 8 z nich w 100% gmin. Na terenie Polski suszę notowano ją w 2198 gminach tj. 88,70% gmin kraju na powierzchni 39,29% gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj. lubuskim, wielkopolskim oraz mazowieckim. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tabela 6.

Tabela 6. Susza w uprawach krzewów owocowych

Nieco mniejsze zagrożenie suszą rolniczą w tym okresie raportowania notowano wśród upraw drzew owocowych. Na terenie Polski suszę notowano w 13 województwach na terenie 580 gmin tj. 23,41% gmin kraju obejmując powierzchnię 4,87% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tabela 7.

Tabela 7. Susza w uprawach drzew owocowych

(…) W pierwszej dekadzie maja największe opady notowano w południowych krańcach kraju oraz w zachodniej części Pojezierza Pomorskiego wynoszące od 20 do 40 mm. Na pozostałym obszarze Polski notowano bardzo małe opady od 5 (a nawet i niższe) do 20 mm. W drugiej dekadzie opady były już zdecydowanie większe, zwłaszcza w południowej części kraju wynoszące od 15 do ponad 50 mm. Najwyższe ponad 50 mm notowano na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w południowej części Niziny Wielkopolskiej i Mazowieckiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej. W północno-zachodnich rejonach kraju opady były małe, wynosiły poniżej 5 mm. Natomiast w trzeciej dekadzie tego miesiąca na bardzo dużej powierzchni zachodniej Polski notowano bardzo małe opady wynoszące nawet poniżej 5 mm. W tej dekadzie jedynie w Polsce północno-wschodniej opady były wysokie od 20 do ponad 50 mm.

Stwierdzamy, że zarówno kwiecień jak maj charakteryzowały się bardzo wysoką temperaturą powietrza oraz wysokim usłonecznieniem. Wartości tych elementów meteorologicznych były znacznie wyższe od norm wieloletnich. Jednocześnie w tym okresie wystąpiły stosunkowo niskie opady atmosferyczne co spowodowało duże obniżenie wartości KBW oznaczające znaczne niedobory wody dla roślin. Obecnie tak duży deficyt wody powoduje, że plony wielu upraw będą niższe z powodu występującego deficytu wody co najmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych przy średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Dyrektor
Prof. dr hab. Wiesław Aleksander Oleszek

Opracowali:
Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. nadaw.
Dr hab. Rafał Pudełko
Dr Katarzyna Żyłowska
Mgr Piotr Koza
Mgr Elżbieta Wróblewska

Cały komunikat TUTAJ